Zrozumieć Tworzywa Sztuczne Tak, By Chronić Ludzi, Życie i Świat

Wbrew mającej miejsce w ostatnich miesiącach i prowadzonej z wyjątkową intensywnością negatywną kampanią wizerunkową całej branży przetwórstwa tworzyw sztucznych wartym, w moim przekonaniu, jest zwrócenie uwagi wszystkich obywateli naszego kraju na swoisty PARADOKS występujący w ostatnim czasie i związany z tą właśnie grupą materiałów.

W tym momencie – w obliczu zagrożenia życia i zdrowia – wielu dyletantów i ignorantów przekonało się (lub powinno się przekonać), że to właśnie tworzywa są „naszym prawdziwym wybawieniem” stanowiącym podstawowy materiał do produkcji środków ochrony osobistej jak również zapewnienia odpowiednich warunków sanitarnych, tak dla ludzi jak również do ochrony i zabezpieczenia żywności. Materiałem, bez którego życie i zdrowie ludzkie nie mogą być chronione we właściwy sposób.

W zasadzie to także swoistego rodzaju ABSURD, który uświadamia jak bardzo Ci którzy chcą (chcieli) za nas decydować nie mają pojęcia o otaczającej nas rzeczywistości.

Brak elementarnej wiedzy, umiejętności właściwej oceny sytuacji i odniesienia jej do mających miejsce realiów (m.in.: aspekty prawne, użytkowe, materiałowe, technologiczne, techniczne) łączonych z populistycznymi działaniami i prowadzące do całkowitej destrukcji przestrzeni przekazu publicznego zakłócają właściwy przekaz i powodują ogólnie niezrozumienie tematu.

Mówiąc wprost nie ma możliwości by świat funkcjonował bez tworzyw sztucznych. To ogólne i najważniejsze stwierdzenie mające kilkudziesięcioletnie już podstawy oparte jest na połączeniu unikalnych właściwości użytkowych, których w przeciwieństwie do tworzyw sztucznych nie ma żaden inny materiał stanowiący jedynie do nich alternatywę w swoim zastosowaniu. Doskonałe właściwości mechaniczne, termiczne, niski ciężar właściwy, łatwość obróbki i formowania wyrobów, efektywność ekonomiczna połączone z obecnością szeregu nowoczesnych technologii sprawiają, że tworzywa sztuczne funkcjonują one w każdym obszarze naszego życia. Bez tworzyw nie będzie nowoczesnego sprzętu medycznego, aparatury ratującej życie człowieka, bezpiecznych i dających pełną mobilność pojazdów, konstrukcji zapewniających komfort życia czy gwarantujących utrzymanie na odpowiednim poziomie zdrowia ludzi.

Dla pełniejszego zobrazowania przytoczę tylko część ich medycznych zastosowań obecnych nie tylko w dobie COVID-19 w postaci przyłbic, masek ochronnych, gogli, okularów, rękawic, osłon, ale wszelkiego rodzaju cewników, drenów, szwów, opatrunków, elementów aparatury medycznej, strzykawek, infuzorów, respiratorów, itp.

Pamiętajmy także, że tworzywa sztuczne to bardziej wytrzymałe i jednocześnie lżejsze konstrukcje gwarantujące nie tylko odpowiedni poziom bezpieczeństwa, ale także niższy poziom hałasu, redukcję emisji spalin czy wprost ratujących życie. Wszystkim, którzy mają trudności ze zrozumieniem tych faktów jak wyglądałby świat bez tworzyw, w pełni zalecanym działaniem pozostaje projekcja rzeczywistości, w której wyeliminowane zostaną wszystkie wyroby oparte na nich. Z domów, biur, środków komunikacji, obiektów użyteczności publicznej, szpitali, szkół czy w końcu nas samych takich jak odzież. Ewolucja technologiczna, jak zawsze na swój sposób oparta na ekonomicznych fundamentach, skierowała człowieka na ścieżkę, w której realia życia nierozerwalnie splotły się z tworzywami sztucznymi – materiałem XXI wieku.

Godnym podkreślenia jest także fakt, że to tworzywa właśnie dzięki swoim właściwościom barierowym, chronią m.in.: żywność i napoje przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych redukujących termin ich przydatności. To przeciwwaga dla ogromnego problemu z jakim boryka się nasza cywilizacja związanego z marnowaniem wytworzonych dóbr z jednej strony i ich brakiem w wybranych regionach świata.

* * *

W chwili obecnej tworzywa sztuczne są uznawane za głównego „sprawcę” degradacji środowiska naturalnego. Można byłoby to na skróty ująć, że to w pewien sposób efekt ich walorów jakimi są między innymi trwałość i odporność na degradację. Ale czy na pewno?

Wszechobecne w środowisku odpady z tworzyw są na swój sposób wyznacznikiem bytu i działalności człowieka na ziemi, stanowiąc w opinii naukowców kluczowy wskaźnik „naszych czasów”. I nie one same są jego największym problemem. Kluczową kwestią staje się bowiem ich właściwe poużytkowe zagospodarowanie i wykorzystanie. Zamiast wypowiadać wojnę tworzywom należy radyklanie zmienić sposób działania poprzez systemowe rozwiązania zmierzające do racjonalnego wykorzystania wyroby z tworzyw po zakończeniu swojego cyklu życia.

Pewnego rodzaju słabością globalnej gospodarki tworzywami jest fakt, że świat nie przewidział tak dynamicznego wzrostu konsumpcji oraz nie wypracował w odpowiednim czasie właściwych mechanizmów i narzędzi pozwalających na kompleksowe zagospodarowanie odpadów. Wbrew powszechnym opiniom branża recyklingu na chwilę obecną charakteryzuje się całkowitym brakiem mocy przerobowych w odniesieniu do ilości generowanych odpadów, naznaczoną pewnego rodzaju kryzysem powodowanym zmianą realiów rynkowych i prawnych. W ich wyniku mamy bowiem aktualnie sytuację, gdzie niewłaściwie przygotowany odpad nie jest surowcem a jedynie zbyteczną materią, za której odbiór i utylizację trzeba ponosić dodatkowe koszty. Dlatego też tak bardzo warto się skupić na takich działaniach jak choćby właściwa segregacja odpadów tworzyw, projektowania wyrobów (w tym opakowań) pod kątem ich dalszego wykorzystania i recyklingu („eco-design”), podnoszenia ekologicznej świadomości całego społeczeństwa (zgodnego z prawdą) czy tworzenia odpowiedniego kompleksowego systemu zachęt dla całego sektora recyklingu tworzyw, powodujących zmianę mentalności w postrzeganiu wykorzystanego odpadu jako pełnowartościowego surowca do dalszego wykorzystania przez przemysł.

Zamiast oskarżać tworzywa, że są materiałem trwałym, funkcjonalnym i tanim zmienić swoją mentalność w ich postrzeganiu tak by docenić to jakim mógłby być świat bez nich. I czy w ogóle byłby. Zamiast walczyć z tworzywami, walczmy z zaśmiecaniem świata i propagacją nieprawdy prowadzącej do kreowania ich negatywnego wizerunku. 

Tak naprawdę wszyscy musimy zrozumieć, że TWORZYWA SZTUCZNE KAŻDEGO DNIA RATUJĄ ŻYCIE I ZDROWIE NAS WSZYSTKICH stanowiąc integralny i nierozerwalny element naszej rzeczywistości a naszą rolą jest racjonalne i w pełni wartościowe wykorzystanie ich wyjątkowych właściwości.

* * *

OD AUTORA | Jako życiowy optymista niezmiennie i niezależnie od okoliczności oraz niesprzyjających uwarunkowań wierzę, że stan rzeczy który nam towarzyszy jest chwilowym i przejściowym a poniesione doświadczenia wzmocnią nasze firmy i organizacje zmieniając jedynie hierarchię wartości tak w życiu zawodowym jak i naszej codzienności. Dla mnie nie ulega dla żadnej wątpliwości, że najistotniejszym na ten moment jest zabezpieczenie zdrowia i życia ludzi oraz podjęcie wszelkich działań związanych z ich ochroną. A tworzywa sztuczne są niezastąpionym elementem tego działania…