Recykling i odzyskiwanie energii: na końcu cyklu życia wyrobów z tworzyw sztucznych nadal mogą być one źródłem cennych zasobów pod warunkiem, że aktywna polityka wszystkich zainteresowanych stron pozwoli na wykorzystanie tego potencjału, a gromadzenie odpadów tworzyw na składowiskach pozostanie tylko złym wspomnieniem.
Jak moglibyśmy żyć dzisiaj bez tworzyw sztucznych? To niemożliwe, jeśli wziąć pod uwagę ich niezliczone zastosowania w wielu dziedzinach przemysłu, w których użycie tworzyw ułatwiło innowacyjność, pozwoliło poprawić wydajność i – zazwyczaj – uzyskać oszczędności po stronie kosztów.
Butelka z PET-u to już pewnego rodzaju symbol dla selektywnej zbiórki odpadów i recyklingu tworzyw sztucznych. Dzisiejsze technologie umożliwiają obieg zamknięty materiału tzn. pozwalają na użycie przetworzonego PET-u ze zużytych butelek do produkcji nowych butelek. Dzisiaj w Europie około 40% wszystkich tego typu butelek jest zbieranych na potrzeby recyklingu. Chociaż jest to wyjątkowy sukces, to recykling butelek nie powinien być jedynym przykładem. W krajach takich jak Austria, Włochy, Norwegia i Hiszpania zbierane także zużyte skrzynki, rury, doniczki i niektóre folie. Postęp technologiczny w sortowaniu i czyszczeniu odpadów, a także nowe możliwości komercyjnego wykorzystania odzyskanego surowca skłaniają kraje europejskie do zbadania możliwości odbierania zmieszanych odpadów tworzyw sztucznych.
Pozostaje jeszcze pewien strumień resztkowy odpadów z tworzyw, które nie nadają się do ekonomicznie uzasadnionego recyklingu. W tym przypadku odzyskiwanie z nich energii jest najbardziej uzasadnioną opcją. Tworzywa sztuczne, wyprodukowane z ropy naftowej, zachowują swoją wartość opałową na końcu cyklu życia. Stanowią one zatem zasób energetyczny, który można wykorzystać. W Europie wiele miejskich sieci ciepłowniczych jest zasilanych parą wytwarzaną przez spalarnie odpadów komunalnych. Odpady z tworzyw sztucznych stanowią zatem zasób, którego zastosowanie umożliwia ograniczenie zużycia podstawowych paliw kopalnych.
Obecnie w Europie około 420 instalacji przetwarza w ciągu roku 64 miliony ton odpadów miejskich, handlowych i przemysłowych. Wyprodukowana w ten sposób elektryczność jest dostarczana do 7 milionów gospodarstw domowych i pozwala ogrzać 13,4 miliona mieszkań. Oznacza to ograniczenie emisji CO2 o 23 miliony ton w ciągu roku. To tak jakby z dróg „zniknęło” 11 milionów samochodów. W 2010 roku w Europie odzyskano energię z 8,3 miliona ton odpadów tworzyw (tzn. z blisko 34% całkowitej ilości odpadów tworzyw.
Oczywiście są znaczne różnice w sytuacji poszczególnych krajów. Podczas gdy Szwecja i Dania praktycznie nie odprowadzają już w ogóle odpadów tworzyw na wysypiska, ponieważ dysponują efektywną strategią zarządzania odpadami – inne kraje takie jak Litwa, Grecja oraz Polska czy nawet Wielka Brytania i Francja pozostają daleko w tyle.
Jednocześnie istotne znaczenie ma promocja zarówno recyklingu jak i odzyskiwania energii. Doświadczenie krajów najbardziej aktywnych w tej dziedzinie udowadnia, że odzysk energii nigdy nie ogranicza recyklingu, a wprost przeciwnie.
Kraje z wysokimi wskaźnikami odzysku energii uzyskują także dobre wyniki w recyklingu. Strategia, która przewiduje odzyskiwanie energii nie wyklucza, w związku z tym, efektywnego recyklingu. Podczas gdy efektywność recyklingu jest porównywalna w większości krajów europejskich, nie można stwierdzić tego samego w odniesieniu do odzyskiwania energii. Kraje, które w dużym zakresie składują odpady na wysypiskach muszą nie tylko maksymalnie powiększyć swoje zdolności do recyklingu, ale także szybko rozwinąć możliwości wykorzystania energii uzyskiwanej z odpadów tworzyw.